- Duits: Aktualneurose
- Engels: actual neurosis
- Frans: névrose actuelle
Vorm van neurose* die door Freud onderscheiden werd van de psychoneurose*. Naast de angstneurose* en de neurasthenie* rekent Freud ook de hypochondrie* tot de actuele neurosen. In tegenstelling tot de psychoneurose ontbreekt bij de actuele neurose de mogelijkheid om de driftaandrang via voorstellingen op een psychologisch niveau te bewerken en te ontladen, met abstinentie, coïtus interruptus en masturbatie tot gevolg, als oneigenlijke ontladingen. Paniekaanvallen en somatische angstequivalenten, vermoeidheid zonder grote lichamelijke inspanning, hoofdpijnen, slechte spijsvertering, constipatie, lage rugpijn en libidoverlies vormen de symptomen* van de actuele neurose. Het ontbreken van symptomen als psychische representanten van een conflict betekent dat zij niet kan worden opgeheven door een psychoanalytische behandeling. Freud is altijd vast blijven houden aan het begrip. Recent werd het hernomen onder de benaming actuaalpathologie , waarbij de oorzaak (het ontbreken van psychische bewerking van de aandrift) gekoppeld wordt aan een falende identiteitsverwerving via de spiegelingen met de ander. In deze redenering worden de somatische klachten uitgebreid met mentalisatiemoeilijkheden en een geneigdheid tot ageren in combinatie met een hoge separatie*-angst. Een behandeling vanuit een psychoanalytische invalshoek wordt wel mogelijk geacht. [PV*]
Literatuur
- Freud, S. (1925d), Zelfportret, Werken 9. : 78-134.
- Verhaeghe, P. (2005) Over normaliteit en andere afwijkingen. Handboek klinische diagnostiek.. Acco, Leuven/Voorburg.
- Verhaeghe, P., Vanheule, S., & De Rick, A. (2007). Actual Neurosis as the Underlying Psychic Structure of Panic Disorder, Somatization, and Somatoform Disorder: An Integration of Freudian and Attachment Perspectives. Psychoanalytic Quarterly, 76, 1317-1350.
- Verhaeghe, P. (2009) Het einde van de psychotherapie. De Bezige Bij, Amsterdam.