Affect

Letterlijk: ‘aandoening’. Dit is een ouder woord voor gevoel of emotie, waarvan het de passieve kant benadrukt. Een gevoel is een subjectieve evaluatie van de werkelijkheid. Vaak gaat het gepaard met arousal, gereedheid voor actie. Het is ook een vorm van communicatie. Krause (1997, 61) definieert affect als: ‘Het proces dat de motoriek, fysiologie, het denken en het communicatieve handelen op geordende wijze aanstuurt.’

Gevoelens worden opgewekt door mensen of dingen, maar die worden zelf ook gevormd door die gevoelens. Er bestaat geen objectieve relatie tussen object en gevoel. Mijn haat definieert de vijand en mijn liefde maakt de geliefde. Wat de een blij stemt, verontrust de ander. Gevoelens hebben een geschiedenis en kunnen ‘diep’ zitten. In de psychoanalytische praktijk gaat het steeds over gevoelens. Affect verwijst naar de directe emotionele reactie op een situatie. De reactie kan onder meer te sterk zijn (verhoogd affect) of juist te gering (vlak affect). Stemming verwijst naar de overheersende, langer durende kwaliteit van het gevoel (min of meer onafhankelijk van een situatie), bijvoorbeeld een depressieve stemming.