- Duits: Separations-Individuationsphase, die (Mahler)
- Frans: phase de séparation/d’individuation
Stadium in de ontwikkeling van de objectrelaties (ongeveer vanaf de vijfde maand tot tweeënhalf jaar) waarin het kind zichzelf gaat ervaren als losstaand van de moeder en een eigen persoonlijkheid begint te ontwikkelen. Dit begrip is verbonden met de naam van Margaret Mahler. Zij onderscheidt vier subfasen in dit proces van separatie en individuatie. Differentiatie van vijf à zes tot tien maanden: het kind kruipt uit de symbiose zoals een kip uit het ei. Practicing tussen tien en vijftien maanden. Het kind voelt zich geweldig met moeder in de buurt, bij wie het steeds kan bijtanken. Rapprochement tussen zestien en vierentwintig maanden: het conflict tussen bij moeder blijven en autonoom zijn. Het kind staat er ambivalent tegenover en is soms angstig. Ten vierde: op weg naar objectconstantie, in de loop van het derde jaar. Het innerlijke beeld van de moeder geeft veiligheid en daarvoor hoeft zij niet fysiek aanwezig te zijn.