Psychoanalytisch Woordenboek

Parafilie

Seksuele stoornis die wordt gekenmerkt door terugkerende, intens seksueel-opwindende fantasieën, impulsen of gedragingen, waarbij het driftobject of -doel afwijkt van het gebruikelijke. De term is opgenomen als hoofdgroep in de DSM, die als classificatie­criterium een duur van minimaal zes maanden hanteert, en lijdensdruk.

De term ‘parafilie’ heeft het begrip ‘perversie’ verdrongen, en wel omdat in het alledaagse taalgebruik die term een volstrekt ongedifferentieerde pejoratieve betekenis gekregen heeft. Vooral in het Engels betekent ‘pervert’ ‘smeerlap’, ook als de uitgescholden persoon volstrekt normale lustobjecten en -doelen heeft. In de eenentwintigste eeuw heeft één staande uitdrukking in bedrijfskunde en politiek populariteit verworven: de perverse prikkel. Het is opmerkelijk dat deze term trefzeker de oorspronkelijke intrapsychische dynamiek naar het maatschappelijk gebeuren vertaalt.

Naast de benaming ‘parafilie’ heeft de seksuoloog John Money het begrip ‘lovemaps’ geïntroduceerd, daarmee aangevend dat de variatie in seksuele voorkeuren zo groot is dat men voorzichtig moet zijn met het afwijkend verklaren van iemands seksuele voorkeuren. Sinds Kinsey is er steeds aandacht geweest voor de normaliteit van bijzondere voorkeuren; recent levert internetonderzoek een aanzienlijke kwantitatieve verrijking van deze kennis op. [JJD]

 

Literatuur

  • Agas, O. & Gaddam S. (2011) A billion wicked thoughts. Dutton, New York.
  • Money, J. (1986) Lovemaps. Irvington, New York.
Verder op psychoanalytischwoordenboek.nl: