Psychoseksuele ontwikkeling van de vrouw

Terwijl het voor de jongen bedreigend kan zijn te ontdekken dat er ook mensen zonder penis zijn, beleeft het meisje haar lichaam niet primair als penisloos. Er is een intuïtief besef van de vagina en er zijn interne en externe erotische gewaarwordingen. Evenmin zijn er aanwijzingen gevonden voor Freuds veronderstelling dat de wens naar een penis wordt verruild voor de wens naar een kind: het krijgen van een kind is een verlangen dat vroeger aantoonbaar is dan de oedipale fase. Voor zover bij meisjes of vrouwen penisnijd wordt aangetroffen, moet dit worden begrepen als een symptoom, en blijkt het meestal te staan voor een gemis aan koestering, liefde en erkenning. De moeder is zowel het eerste object als degene met wie het meisje zich identificeert. Dat maakt de band met de moeder extra ambivalent: het meisje moet tussen de klippen van de haat enerzijds en de symbiotische illusie anderzijds doorzeilen. Het minder zichtbaar zijn en het vaak niet benoemd worden van het vrouwelijk geslachtsorgaan kan, samen met de ambivalente identificatie met de moeder, leiden tot een genitale geremdheid.

Ten slotte is er voor het meisje niet zozeer sprake van een moeten wisselen van object, zoals Freud meende, maar wordt de band met de vader, de heteroseksualiteit toegevoegd aan de primaire objectrelatie. Zie ook Psychoseksuele ontwikkeling van de man. [MDM]