Wetenschap

Is psychoanalyse een wetenschap? Freud twijfelde daar niet aan. Hij zag continuïteit met het neurologisch onderzoek dat hij tevoren had gedaan en waar hij zijn basis bleef zoeken. ‘Ik heb het altijd als een grove onrechtvaardigheid gevoeld dat men de psychoanalyse niet heeft willen behandelen als elke andere wetenschap [Naturwissenschaft]’ (1925d; 9: 123). Freud legt de nadruk op de ‘koppeling tussen genezen en onderzoeken’ als karakteristiek voor de psychoanalytische wetenschap (1927a; 9: 344). De mogelijkheid tot onderzoek prevaleerde bij Freud. Hij schrijft aan Binswanger op 28-11-1911: ‘Wanneer wij therapeutisch zo weinig presteren, troost ik me vaak met de idee dat we op die manier tenminste ervaren waarom niet meer kan worden gepresteerd.’ Als wetenschap ligt de theorie van de psychoanalytische praktijk in de lijn van de geesteswetenschappen en is zij eerder te vergelijken met geschiedwetenschap dan met natuurkunde. Zou men hedendaagse, strikt natuurwetenschappelijke criteria aanleggen, dan is psychoanalyse geen wetenschap. Er komt bij haar altijd een element van interpretatie bij. Zo’n interpretatie moet natuurlijk voldoende specifiek zijn en kan dus ook weerlegd worden. Niet alle interpretaties zijn even goed of zouden alles verklaren. Als methode van genezen is psychoanalyse een kunst zoals de geneeskunst. Zie ook Empirisch, Hermeneutiek en Kritiek op de psychoanalyse.