Dekherinnering

Heldere, in schijn toevallige en weinigzeggende herinnering, waarachter of -naast een betekenisvol voorval verborgen zit. Het kan gaan om een retrograde proces waarbij een weggedrongen latere beleving als een zogenaamde herinnering uit de kinderjaren opkomt. Vaker is het omgekeerd: achter een onbetekenende recente indruk verbergt zich een betekenisvolle vroegere ervaring. Evenals het symptoom is de dekherinnering een compromisformatie tussen (verdrongen) wensen en afweer. ‘Het hier geïdentificeerde proces – conflict, verdringing met gelijktijdige compromisvorming – komt terug bij alle psychoneurotische symptomen, het vormt de sleutel voor een goed begrip van de symptoomvorming’ (Freud, 1899a; 1: 870v). De dekherinnering is dus een symptoom als andere. Er ligt een conflict aan ten grondslag dat aanvankelijk werd opgelost door verschuiving”>verdringing, maar dat in het via verschuiving tot stand gekomen compromis toch bewaard is gebleven en dat kan worden teruggevonden met behulp van de ermee verbonden associaties. Freud (1899a) heeft aan dit thema een prachtig opstel besteed. Intussen staat vast dat hij zélf de daar beschreven ‘achtendertigjarige academisch gevormde man’ was.