Doorwerking

Dit is een steeds terugkerende activiteit tijdens een psychoanalyse. Zittingen met nieuwe inzichten worden afgewisseld met periodes van gestage arbeid, waarbij een nieuw inzicht steeds weer van alle kanten onder de loep wordt genomen zodat het kan beklijven. Hierdoor kan een duiding worden geïntegreerd en kunnen weerstanden worden overwonnen. Deze psychische arbeid stelt de analysand in staat bepaalde verdrongen elementen te aanvaarden en zich aan de greep van de herhalingsdwang te onttrekken. Een eenmalig inzicht is onvoldoende om duurzame veranderingen te bewerkstelligen: een doorleefd inzicht moet worden verworven. ‘Dit doorwerken van de weerstanden kan in de praktijk een bezwaarlijke opgaaf voor de analysand en een geduldproef voor de arts worden. […] Theoretisch kan men het gelijkstellen aan het afreageren van de door de verdringing beklemde affectquanta, zonder welke de hypnotische behandeling ineffectief zou blijven’ (1914g; 6: 432c).