Psychoanalytisch Woordenboek

Ajasecomplex

  • Duits: Ajasekomplex, der
  • Frans: complexe d’Ajase

Japanse psychoanalytici spreken over het Ajasecomplex, dat de relatie van een jong kind met beide ouders (met name de moeder) betreft. Freud wees de term af en hij komt niet voor in zijn publicaties. Dit complex is te zien als een complement bij het oedipuscomplex en benadrukt meer het preoedipale en dyadische aspect, in de vrouwelijke lijn. Het verhaal staat oorspronkelijk opgetekend in een boeddhistische soetra over de beschouwing van het eeuwige leven. Daarin laat de moeder haar zoon Ajase bij zijn geboorte op de grond vallen. De jongen overleeft dat maar breekt zijn pink. De thematiek betreft: een conflict bij de moeder tussen de wens een kind te krijgen en het kind te doden, agressieve krachten in het kind ten aanzien van de moeder, vormen van schuldbeleving (in de zin van overgang van strafangst naar reparatieve schuldbeleving), schaamte en vergeving. Het Ajasecomplex heeft een culturele kleur, maar zeker ook universele aspecten (Okonogi, 2004). Zo kan men allerlei mythische verhalen gebruiken om complexen te benoemen. Bijvoorbeeld het verhaal van Ganesha in het hindoeïsme leidt tot de constructie van een Ganeshacomplex. Zie ook Universaliteit. [AvW]

Literatuur

  • Okonogi, K. (2004) ‘Ajase complex and its implication’. Japanese contributions to psychoanalysis. The Japan Psychoanalytic Society, Tokyo, 76-101.
Verder op psychoanalytischwoordenboek.nl: